معاونت غذا و دارو
نكاتي در خصوص نگهداري و استفاده از داروها در سفر
نكاتي در خصوص نگهداري و استفاده از داروها در سفر

1- ابتدا ليستي از كليه داروهاي مصرفي خود تهيه كنيد. بهتر است نام پزشكي كه دارو يا داروهاي شما را تجويز نموده به علاوه دوز و تعداد دفعات مصرف هر يك از داروها را ثبت نمائيد. اين ليست به شما كمك خواهد كرد تا مطمئن شويد هيچ موردي را از قلم نيانداخته ايد.
2- هميشه دارو را طبق دستور در زمان تعيينشده و به همان مقداري كه پزشكتان توصيه كرده، مصرف كنيد.
3- اگر ازداروهاي بدون نسخه استفاده ميكنيد، طبق دستور مصرفي كه در بروشور دارو نوشته شده از آن استفاده كنيد.
4- در صورت ابتلا به برخي از بيماري ها مانند صرع، سابقه بيماري هاي قلبي و...... ، همراهان را در جريان بيماري و داروهاي مصرفي خود قرار دهيد.
5- چنانچه شما و يا بستگانتان، به دليل ابتلا به بيماري مزمن، دارويي را به صورت مرتب مصرف مي كنيد، مطمئن شويد دارو را به حد نياز و تا پايان تعطيلات و ضمن سفر در اختيار داريد. چرا كه بسياري از داروها مانند داروهاي ضد تشنج، داروهاي بيماريهاي قلبي و فشارخون، داروهاي ضد افسردگي و اختلالات عصبي، داروهاي ضد ديابت، چربي خون و همچنين آنتي بيوتيك ها، بايد مرتب مصرف شوند و قطع ناگهاني اين داروها، بيمار را دچار مشكل خواهد كرد.
6- در صورت امكان هنگام سفر نسخه معتبر از پزشك مربوط به داروهاي مصرفي و يا كپي آن را همراه خود داشته باشيد تا در صورت نياز بتوانيد دارو را از داروخانه تهيه كنيد.
7- فقط از طريق داروخانهها، داروي موردنياز خود را تهيه كنيد و به هيچ عنوان آن را از افراد، اماكن و يا مراكز غير رسمي خريداري نكنيد.
8- در مواقعي كه دارو بايد با غذا مصرف شود آب و ميان وعده غذايي همراه خود داشته باشيد. به نكات توصيه اي درج شده بر روي بسته بندي و بروشور دارو توجه كنيد.
9- بهتر است يك كيف دستي به همراه داشته باشيد و داروهاي خود را در كيف دستي حمل كنيد تا در حين سفر در صورت لزوم از آنها استفاده كنيد. اين مساله بويژه در مسافرت هاي هوايي حائز اهميت است و توصيه مي شود از قرار دادن داروها در چمداني كه به قسمت بار سپرده مي شود به علت احتمال نياز به دسترسي سريع خودداري شود.
10- حتي الامكان دارو را در بسته بندي اصلي خود حمل نمائيد. اين اقدام به تشخيص ساده تر داروها و جلوگيري از سردرگمي هنگام مصرف داروها كمك مي كند.
11- از مصرف داروهاي آرام بخش، كدئين دار، آنتي هيستامين وخواب آور قبل و هنگام رانندگي خودداري نمائيد.
12- در صورتيكه به ديابت مبتلا بوده و انسولين تزريق ميكنيد، دارو و سرنگ مورد نياز براي تمام مدت سفر را فراهم نمائيد. توصيه ميشود كه دستگاه يا نوار كنترل قند خون، قند حبه اي، نبات، بيسكوئيت و آب ميوه براي درمان كاهش احتمالي قند خون وميان وعده مناسب مانند ميوه و ساندويچ كوچك) را در سفر همراه خود داشته باشيد.
13- در صورتيكه فشار خون بالا داريد، بهتر است دستگاه فشار سنج و داروهاي مصرفي خود را همراه داشته باشيد و از مصرف مواد غذايي حاوي نمك مانند آجيل و تنقلات و مواد غذايي چرب خودداري نمائيد.
14- در صورت ابتلا به اسهال از مايعات بيشتري مصرف نمائيد.
15- چنانچه ضمن حركت اتومبيل، قطار، كشتي و يا هواپيما، دچار سرگيجه و حالت تهوع مي شويد، به خاطرداشته باشيد افراد بزرگسال با مصرف 1 يا 2 قرص 50 ميلي گرمي "ديمن هيدرينات"، نيم ساعت قبل از شروع سفر ، مي توانند عوارض ناشي از حركت مانند تهوع و سرگيجه را برطرف كنند. در صورت ضرورت مي توان مصرف اين قرص را هر 6-4 ساعت تكرار كرد كه البته بايد توجه داشت كه در طول 24 ساعت نبايد بيشتر از 8 عدد قرص مصرف شود. در صورت بارداري يا شيردهي، با داروساز يا پزشك مشورت نماييد.
16- جعبه كمكهاي اوليه را همراه خود داشته باشيد، علاوه بر داروها، لوازم مصرفي مثل چسب زخم، پنبه گاز استريل و بتادين را در آن قرار دهيد.
17- چنانچه فرزند خردسال داريد، پوشك، شيرخشك شيرخوار، درجه تب، داروهاي بدون نسخه مانند شربت تب بر ، شربت سرماخوردگي، قطره و يا شربت مولتي ويتامين و آهن و پماد سوختگي را در سفرهمراه خود داشته باشيد.
18- در صورت سفر به مناطق با آب و هواي گرم و مرطوب استوايي كه حشرات زيادي وجود دارد، از همراه بردن پشه بند و كرم دور كننده حشرات فراموش نكنيد اما بايد توجه داشت استفاده دائم از اين مواد سبب حساسيت بيشتر ميشود.
19- به شرايط نگهداري داروها كه معمولا روي جعبه آن ها نوشته شده، دقت كرده و آنها را رعايت نمائيد همچنين مي توانيد نحوه نگهداري داروها را از دكتر داروساز، هنگام تحويل گرفتن دارو از داروخانه بپرسيد. داروها را در جاي خشك و خنك و به دور از تماس مستقيم با نور خورشيد نگهداري كنيد. به عنوان مثال داروهاي خود را در اتومبيلي كه زير نور آفتاب پارك شده و يا در شيشه عقب اتومبيل قرار ندهيد، زيرا گرماي محيط باعث ميشود تركيبات موجود در دارو به ويژه شربتها و قطرههاي خوراكي تغيير ماهيت پيدا كند و باعث بروز مسموميت دربيمار شود.
20- در خصوص داروهاي يخچالي مي توان آنها را در يك كيسه، پاكت يا بسته عايق قرار داده و در كنار آن از يخ هاي ژله اي، آب فريز شده در بطري هاي پلاستيكي، يخ خشك و ... استفاده نمود. به عنوان مثال قرارگرفتن انسولين در دماي خيلي بالا و يا دماي خيلي پائين منجر به تخريب آن مي شود در حالي كه فرآورده هاي باز شده در دماي اتاق به مدت 28 الي 30 روز قابل نگهداري است. ويال ها و كارتريج هاي قلم انسولين كه در طول سفر باز نشده بايد در يخچال نگهداري شود.
21- تاريخ انقضاء داروها را كنترل كنيد تا مطمئن شويد در طول سفر داروها منقضي نمي شوند. تاريخ انقضاء معمولا به تاريخ شمسي يا ميلادي روي جعبه مقوايي داروها، همچنين در انتهاي ورقههاي آلومينيومي بسته بندي قرصها و كپسولها، بر روي شيشه آمپول و ويالهاي تزريقي و درخصوص پمادها و كرمهاي موضعي بر روي انتهاي تيوب پماد و كرم حك شده است.
22- با توجه به وجود برخي از ممنوعيتهاي دارويي در بعضي از كشورها توصيه مي شود قبل از انجام سفر، از قوانين دارويي اين كشورها اطلاع حاصل شود تا مشكل يا مجازاتي در اين زمينه بوجود نيايد و يا چنانچه فرد مجبور به استفاده از دارويي خاص است، نسخه معتبر پزشك را در فرودگاه به همراه داشته باشد تا در صورت نياز آن را به ماموران نشان دهد. براي مثال چنانچه به امارات متحده عربي (دبي، شارجه، ابوظبي) و يا عربستان سفر مي كنيد، از همراه بردن داروهاي آرامبخش مانند داروهاي ديازپام، اگزازپام، لورازپام و...، داروهاي مسكن كدئين دار (مانند استامينوفن كدئين، اكسپكتورانت كدئين) و تركيبات روانگردان جداً اجتناب نمائيد. براساس قوانين اين كشورها، متهمين به حمل اين داروها با مجازات سنگيني مواجه خواهند بود. در صورت نياز به مصرف اين داروها، نسخه پزشك معالج را همراه داشته باشيد و يا نسبت به جايگزيني داروها با پزشك يا داروساز مشورت نماييد.